ថ្ងៃនេះហ្សង់-ហ្វ្រង់ស័រ តាន់ សូមបន្តពិនិត្យមើលទៅលើស្ថានភាពភូមិសាស្រ្តនយោបាយរបស់ប្រទេសឥណ្ឌាតទៅទៀត ដោយសូមនិយាយបកស្រាយពីទំនាក់ទំនងរវាងឥណ្ឌានិងតំបន់ផ្សេងៗទៀតនៅក្នុងពិភពលោក។
តំបន់ដែលឥណ្ឌាឱ្យតម្លៃខ្លាំងចាប់ពីពេលនេះតទៅ គឺអាស៊ីចុងបូព៌ានិងអូសេអានី(Océanie) ក្នុងនោះ រួមមានអាទិ៍ ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង និងអូស្រា្តលី។ ដូចជាមួយប្រទេសជប៉ុនដែលយើងបានលើកឡើងរួចហើយ ឥណ្ឌាទុកចិត្តកូរ៉េខាងត្បូងនិងអូស្ត្រាលី។ ម្យ៉ាង គឺដោយសារតែប្រទេសទាំងពីរនេះមានសក្តានុពលសេដ្ឋកិច្ចធំធេងសក្តិសមជាដៃគូពាណិជ្ជកម្ម។ ម្យ៉ាងទៀត គឺដោយសារតែទីក្រុងសេអ៊ូល(Séoul) និងទីក្រុងកង់បេរ៉ា(Canberra) សុទ្ធជាប្រទេសខ្លាំងខាងវិស័យយោធា ប្រកបដោយស្ថិរភាពនយោបាយល្អ និងជាលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យមាំមួនស្និទ្ធនឹងសហរដ្ឋអាមេរិក។
និយាយបែបផ្សេង ឥណ្ឌាអាចពឹងពាក់បណ្តាប្រទេសនៅអាស៊ីចុងបូព៌ានិងនៅអូសេអានីបាន ដើម្បីប្រឈមមុខជាមួយចិនឬដើម្បីខ្ទប់ឥទ្ធិពលរបស់ចិន។ ក្នុងគោលដៅខ្ទប់ឥទ្ធិពលរបស់ចិននៅអាស៊ីដូចគ្នា អាមេរិកក៏ចង់ឃើញឥណ្ឌាខិតទៅរកបណ្តាប្រទេសមិត្តរបស់ខ្លួននៅអាស៊ីចុងបូព៌ានិងនៅអូសេអានីដែរ។
តំបន់មួយទៀតដែលជាទីតាំងយុទ្ធសាស្រ្តដ៏សំខាន់សម្រាប់ឥណ្ឌាក្នុងបច្ចុប្បន្នកាលក៏ដូចជាក្នុងអនាគតកាល គឺអាស៊ីកណ្តាល។ ឥណ្ឌាចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងទៅលើអាស៊ីកណ្តាល ពីព្រោះតែកត្តានយោបាយ សន្តិសុខ ថាមពល សេដ្ឋកិច្ចនិងភូមិសាស្រ្តនយោបាយ។
ជាការពិតណាស់ដែលថា ប្រជាជនអាស៊ីកណ្តាលប្រមាណតែជាង៦០លាននាក់ មិនមែនជាទីផ្សារមួយធំណាស់ណានោះទេសម្រាប់ឥណ្ឌា។ ក៏ប៉ុន្តែ តំបន់នេះដែលសម្បូរណ៌ទៅដោយប្រេងកាតនិងឧស្ម័នធម្មជាតិជាពិសេសនៅកាហ្សាក់ស្ថាន(Kazakhstan) និងនៅតួម៉េនីស្ថាន(Turkménistan) ជាទីតាំងនៃការប្រជែងឥទ្ធិពលគ្នារវាងចិន រុស្ស៊ីនិងអាមេរិក។ ម្ល៉ោះហើយ ឥណ្ឌាដែលនៅជាប់បង្កើយនិងដែលមានមហិច្ឆតាចង់ក្លាយជាមហាអំណាចដែរនោះ មិនអាចមើលរំលងអាស៊ីកណ្តាលបានទេ។
មែនទែនទៅ ថ្នាក់ដឹកនាំឥណ្ឌាយល់ឃើញថា ខ្លួនអាចដើរតួនាទីនយោបាយនិងភូមិសាស្រ្តនយោបាយមួយបាននៅអាស៊ីកណ្តាល បើសិនជាមានការបើកដៃពីរុស្ស៊ី និងការជំរុញពីសំណាក់អាមេរិក។
ក្រៅពីនេះ ឥណ្ឌាឱ្យតម្លៃខ្លាំងដល់ភូមិភាគដើមបូព៌ា។
មានហេតុផលសំខាន់ៗចំនួនពីរ។ ទីមួយគឺហេតុផលមនុស្សនិងសេដ្ឋកិច្ច ដ្បិតភូមិភាគដើមបូព៌ាជាទីដែលប្រជាជនក្រីក្រឥណ្ឌាចូលចិត្តទៅធ្វើការ ដូចជានៅអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត(Arabie Saoudite) អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម(Emirats Arabes Unis) កូវ៉ែត(Koweit) និងអូម៉ង់(Oman)។
រីឯទីពីរវិញ គឺហេតុផលថាមពល ដ្បិតឥណ្ឌាក៏ដូចចិនដែរ ទិញប្រេងកាតនិងឧស្ម័នធម្មជាតិច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ពីភូមិភាគដើមបូព៌ា។
*
ផ្ទុយទៅវិញ តំបន់ដែលមិនទាន់ជាគោលដៅអាទិភាពរបស់ឥណ្ឌាគឺអាហ្វ្រិក។តាមការពិត ឥណ្ឌាមានទំនាក់ទំនងជាមួយបណ្តាប្រទេសអាហ្វ្រិកជាយូរយារណាស់មកហើយ ដូចមានវត្តមានជនជាតិឥណ្ឌានៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូង កោះម៉ូរីស(Maurice) កេនយ៉ា(kenya) តង់សានី (Tanzanie) អ៊ូហ្កង់ដា(Ouganda) ជាឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែងស្រាប់។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ក្នុងនាមជាប្រទេសដែលត្រូវការថាមពលនិងសម្បត្តិធម្មជាតិដទៃផ្សេងច្រើនឡើងៗ ឥណ្ឌានឹងច្បាស់ជាត្រូវពង្រឹងនិងពង្រីកទំនាក់ទំនងជាមួយបណ្តាប្រទេសអាហ្វ្រិក ជាពិសេសជាមួយប្រទេសដែលសម្បូរណ៌ប្រេងកាត។ ប៉ុន្តែ ធ្វើបែបនេះ ឥណ្ឌានឹងត្រូវប្រកួតប្រជែងជាមួយចិនដែលបានដាក់ជើងទៅដល់ទ្វីបអាហ្វ្រិកជាជាយូរឆ្នាំកន្លងមកហើយ។
ទន្ទឹមនេះ ការផ្តោះប្តូរពាណិជ្ជកម្មរវាងឥណ្ឌានិងអាហ្វ្រិកកើនខ្លាំងឡើងជាលំដាប់ ពីកម្រិតមួយទាប គឺប្រមាណ៣ពាន់លានដុល្លារនៅឆ្នាំ២០០១ ទៅ៤ម៉ឺន៦ពាន់លានដុល្លារនៅឆ្នាំ២០១០។ តួលេខនេះអាចនឹងកើនទៅដល់៧ម៉ឺនលានដុល្លារនៅឆ្នាំ២០១៥។
ដោយឡែក អាមេរិកឡាទីន គឺជាតំបន់ដែលទាក់ទាញឥណ្ឌាខ្លាំងឡើងៗ។ ការលេចត្រដែតឡើងនៃប្រេស៊ីល(Brésil) និងសក្តានុពលសេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសដទៃផ្សេងដូចអាហ្សង់ទីន(Argentine) ជាដើម ធ្វើឱ្យឥណ្ឌាមើលឃើញច្បាស់ជាងមុនប្រយោជន៍របស់ខ្លួននៅអាមេរិកឡាទីន។
មិនតែប៉ុណ្ណោះ ឥណ្ឌាចាត់ទុកប្រេស៊ីល ថាជាប្អូនភ្លោះរបស់ខ្លួន ដ្បិតដូចឥណ្ឌាដែរប្រេស៊ីលជាយក្សដែលទើបតែងើបពីដំណេក និងដូចឥណ្ឌាដែរ ប្រេស៊ីលជាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ ជាប្រទេសគាំទ្រពិភពលោកពហុប៉ូល និងជាប្រទេសដែលចង់ក្លាយជាសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍នៃក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
ម្ល៉ោះហើយ ប្រេស៊ីលនិងឥណ្ឌាដែលជាសមាជិករបស់BRICSដូចគ្នា គ្មានជំរើសអ្វីផ្សេងក្រៅពីយកតម្រាប់តាមគ្នា ជួយគ្នាទៅវិញទៅមក និងគាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមក៕
និយាយបែបផ្សេង ឥណ្ឌាអាចពឹងពាក់បណ្តាប្រទេសនៅអាស៊ីចុងបូព៌ានិងនៅអូសេអានីបាន ដើម្បីប្រឈមមុខជាមួយចិនឬដើម្បីខ្ទប់ឥទ្ធិពលរបស់ចិន។ ក្នុងគោលដៅខ្ទប់ឥទ្ធិពលរបស់ចិននៅអាស៊ីដូចគ្នា អាមេរិកក៏ចង់ឃើញឥណ្ឌាខិតទៅរកបណ្តាប្រទេសមិត្តរបស់ខ្លួននៅអាស៊ីចុងបូព៌ានិងនៅអូសេអានីដែរ។
តំបន់មួយទៀតដែលជាទីតាំងយុទ្ធសាស្រ្តដ៏សំខាន់សម្រាប់ឥណ្ឌាក្នុងបច្ចុប្បន្នកាលក៏ដូចជាក្នុងអនាគតកាល គឺអាស៊ីកណ្តាល។ ឥណ្ឌាចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងទៅលើអាស៊ីកណ្តាល ពីព្រោះតែកត្តានយោបាយ សន្តិសុខ ថាមពល សេដ្ឋកិច្ចនិងភូមិសាស្រ្តនយោបាយ។
ជាការពិតណាស់ដែលថា ប្រជាជនអាស៊ីកណ្តាលប្រមាណតែជាង៦០លាននាក់ មិនមែនជាទីផ្សារមួយធំណាស់ណានោះទេសម្រាប់ឥណ្ឌា។ ក៏ប៉ុន្តែ តំបន់នេះដែលសម្បូរណ៌ទៅដោយប្រេងកាតនិងឧស្ម័នធម្មជាតិជាពិសេសនៅកាហ្សាក់ស្ថាន(Kazakhstan) និងនៅតួម៉េនីស្ថាន(Turkménistan) ជាទីតាំងនៃការប្រជែងឥទ្ធិពលគ្នារវាងចិន រុស្ស៊ីនិងអាមេរិក។ ម្ល៉ោះហើយ ឥណ្ឌាដែលនៅជាប់បង្កើយនិងដែលមានមហិច្ឆតាចង់ក្លាយជាមហាអំណាចដែរនោះ មិនអាចមើលរំលងអាស៊ីកណ្តាលបានទេ។
មែនទែនទៅ ថ្នាក់ដឹកនាំឥណ្ឌាយល់ឃើញថា ខ្លួនអាចដើរតួនាទីនយោបាយនិងភូមិសាស្រ្តនយោបាយមួយបាននៅអាស៊ីកណ្តាល បើសិនជាមានការបើកដៃពីរុស្ស៊ី និងការជំរុញពីសំណាក់អាមេរិក។
ក្រៅពីនេះ ឥណ្ឌាឱ្យតម្លៃខ្លាំងដល់ភូមិភាគដើមបូព៌ា។
មានហេតុផលសំខាន់ៗចំនួនពីរ។ ទីមួយគឺហេតុផលមនុស្សនិងសេដ្ឋកិច្ច ដ្បិតភូមិភាគដើមបូព៌ាជាទីដែលប្រជាជនក្រីក្រឥណ្ឌាចូលចិត្តទៅធ្វើការ ដូចជានៅអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត(Arabie Saoudite) អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម(Emirats Arabes Unis) កូវ៉ែត(Koweit) និងអូម៉ង់(Oman)។
រីឯទីពីរវិញ គឺហេតុផលថាមពល ដ្បិតឥណ្ឌាក៏ដូចចិនដែរ ទិញប្រេងកាតនិងឧស្ម័នធម្មជាតិច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ពីភូមិភាគដើមបូព៌ា។
*
ផ្ទុយទៅវិញ តំបន់ដែលមិនទាន់ជាគោលដៅអាទិភាពរបស់ឥណ្ឌាគឺអាហ្វ្រិក។តាមការពិត ឥណ្ឌាមានទំនាក់ទំនងជាមួយបណ្តាប្រទេសអាហ្វ្រិកជាយូរយារណាស់មកហើយ ដូចមានវត្តមានជនជាតិឥណ្ឌានៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូង កោះម៉ូរីស(Maurice) កេនយ៉ា(kenya) តង់សានី (Tanzanie) អ៊ូហ្កង់ដា(Ouganda) ជាឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែងស្រាប់។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ក្នុងនាមជាប្រទេសដែលត្រូវការថាមពលនិងសម្បត្តិធម្មជាតិដទៃផ្សេងច្រើនឡើងៗ ឥណ្ឌានឹងច្បាស់ជាត្រូវពង្រឹងនិងពង្រីកទំនាក់ទំនងជាមួយបណ្តាប្រទេសអាហ្វ្រិក ជាពិសេសជាមួយប្រទេសដែលសម្បូរណ៌ប្រេងកាត។ ប៉ុន្តែ ធ្វើបែបនេះ ឥណ្ឌានឹងត្រូវប្រកួតប្រជែងជាមួយចិនដែលបានដាក់ជើងទៅដល់ទ្វីបអាហ្វ្រិកជាជាយូរឆ្នាំកន្លងមកហើយ។
ទន្ទឹមនេះ ការផ្តោះប្តូរពាណិជ្ជកម្មរវាងឥណ្ឌានិងអាហ្វ្រិកកើនខ្លាំងឡើងជាលំដាប់ ពីកម្រិតមួយទាប គឺប្រមាណ៣ពាន់លានដុល្លារនៅឆ្នាំ២០០១ ទៅ៤ម៉ឺន៦ពាន់លានដុល្លារនៅឆ្នាំ២០១០។ តួលេខនេះអាចនឹងកើនទៅដល់៧ម៉ឺនលានដុល្លារនៅឆ្នាំ២០១៥។
ដោយឡែក អាមេរិកឡាទីន គឺជាតំបន់ដែលទាក់ទាញឥណ្ឌាខ្លាំងឡើងៗ។ ការលេចត្រដែតឡើងនៃប្រេស៊ីល(Brésil) និងសក្តានុពលសេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសដទៃផ្សេងដូចអាហ្សង់ទីន(Argentine) ជាដើម ធ្វើឱ្យឥណ្ឌាមើលឃើញច្បាស់ជាងមុនប្រយោជន៍របស់ខ្លួននៅអាមេរិកឡាទីន។
មិនតែប៉ុណ្ណោះ ឥណ្ឌាចាត់ទុកប្រេស៊ីល ថាជាប្អូនភ្លោះរបស់ខ្លួន ដ្បិតដូចឥណ្ឌាដែរប្រេស៊ីលជាយក្សដែលទើបតែងើបពីដំណេក និងដូចឥណ្ឌាដែរ ប្រេស៊ីលជាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ ជាប្រទេសគាំទ្រពិភពលោកពហុប៉ូល និងជាប្រទេសដែលចង់ក្លាយជាសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍នៃក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
ម្ល៉ោះហើយ ប្រេស៊ីលនិងឥណ្ឌាដែលជាសមាជិករបស់BRICSដូចគ្នា គ្មានជំរើសអ្វីផ្សេងក្រៅពីយកតម្រាប់តាមគ្នា ជួយគ្នាទៅវិញទៅមក និងគាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមក៕
No comments:
Post a Comment