លោកManmohan Singh(បច្ចុប្បន្ននាយករដ្ឋមន្ត្រីនិងជារដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុនៅឆ្នាំ១៩៩១) ជាបិតានៃកំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ចឥណ្ឌា
ក្រោយពីបានលើកឡើងពីចន្ទល់ធំៗនៃអានុភាពរបស់ឥណ្ឌា ហ្សង់-ហ្វ្រង់ស័រ តាន់ សូមធ្វើការសិក្សាទៅលើការផ្លាស់ប្តូរយុទ្ធសាស្ត្រជាបន្តបន្ទាប់របស់ប្រទេសមួយនេះ ដើម្បីបោះជំហានទៅក្រសោបចាប់លក្ខន្តិកជាមហាអំណាចតំបន់។
នាយករដ្ឋមន្ត្រីទីមួយបង្អស់នៃឥណ្ឌាឯករាជ្យ គឺJawaharlal Nehru ដែលដឹកនាំប្រទេសពីឆ្នាំ១៩៤៧ ដល់ឆ្នាំ១៩៦៤។ Nehru បានជ្រើសរើសយកទិសដៅបួនសំខាន់។ នៅលើវិស័យនយោបាយ ឥណ្ឌាត្រូវតែជាលិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ នៅលើវិស័យសេដ្ឋកិច្ច ឥណ្ឌាត្រូវតែលើករនាំងគយនិងធ្វើគ្រប់បែបយ៉ាងដើម្បីការពារផលិតផលក្នុងស្រុក និងដើម្បីផ្តល់លិទ្ធភាពឱ្យរដ្ឋដើរតួនាទីសេដ្ឋកិច្ចមួយសំខាន់ ទន្ទឹមគ្នានឹងវិស័យឯកជន។ នៅលើវិស័យទូត ឥណ្ឌាត្រូវតែប្រកាន់ជំហរមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ នៅក្នុងសង្គ្រាមត្រជាក់រវាងលោកខាងលិចនិងលោកខាងកើត។ ហើយនៅលើវិស័យយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍ ឥណ្ឌាត្រូវតែផ្តល់អាទិភាពដល់វិទ្យាសាស្ត្រនិងបច្ចេកវិជ្ជា។
ទ្រឹស្តីរបស់Nehru ដែលបានគ្របដណ្តប់ទៅលើស្មារតីរបស់អ្នកនយោបាយឥណ្ឌាជាបន្តបន្ទាប់សឹងថារហូតដល់ដើមទសវត្សរ៍ទី៩០ មានចំណុចខ្លាំងនិងចំណុចខ្សោយរបស់វា នៅលើការអនុវត្តន៍ជាក់ស្តែង។ ចំណុចខ្លាំង គឺលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដែលបានចាក់ឫសយ៉ាងជ្រៅទៅក្នុងសង្គមឥណ្ឌាតាំងពីពេលនោះមក និងដែលបានធ្វើឱ្យឥណ្ឌាស្គាល់ស្ថិរភាពនយោបាយល្អប្រសើរ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងបណ្តាប្រទេសជិតខាង។
ចំណុចខ្លាំងមួយទៀត គឺការរីកលូតលាស់យ៉ាងលឿនរហ័សផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនិងបច្ចេកវិជ្ជា។ ចូរកុំភ្លេចថា វិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិជ្ជារបស់ឥណ្ឌាចំនួនប្រាំដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយរដ្ឋាភិបាលNehru ក្នុងចន្លោះឆ្នាំ១៩៥១-១៩៦៣ សព្វថ្ងៃ មានឈ្មោះល្បីល្បាញពេញពិភពលោក។
រីឯចំណុចខ្សោយនៃទ្រឹស្តីរបស់Nehruវិញគឺសេដ្ឋកិច្ច សេដ្ឋកិច្ចដែលរដ្ឋបានការពារខ្លាំងជ្រុលហួសហេតុពេក រហូតដល់បានបណ្តាលឱ្យប្រទេសឥណ្ឌាដើរអូសជើងជាច្រើនទសវត្សរ៍និងស្គាល់ភាពយឺតយ៉ាវនៅលើវិស័យអភិវឌ្ឍន៍ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងបណ្តាប្រទេសខ្លាសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីនិងប្រទេសចិន។
ចំណុចខ្សោយមួយទៀតនៃទ្រឹស្តីរបស់Nehru គឺការទូត។ នយោបាយមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធរបស់ឥណ្ឌាបានរលាយសាបសូន្យនៅទីបំផុត ដ្បិតឥណ្ឌាបានជ្រើសរើសយក សូវៀតមកធ្វើជាសម្ព័ន្ធមិត្ត រហូតដល់សង្គ្រាមត្រជាក់បានចប់នៅឆ្នាំ១៩៩។
គេត្រូវរង់ចាំរហូតដល់ដើមទសវត្សរ៍ទី៩០ ទើបឃើញថ្នាក់ដឹកនាំឥណ្ឌាផ្តើមធ្វើកំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ច និងផ្លាស់ប្តូរយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយនិងភូមិសាស្ត្រនយោបាយ។
អ៊ីចឹងហើយ បានជាក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍ចាត់ទុកទសវត្សរ៍ទី៩០ថាជាសម័យ«មហាអន្តរកាល»នៃប្រទេសឥណ្ឌា។
គឺនៅក្នុងក្របខណ្ឌនៃការផ្លាស់ប្តូរយុទ្ធសាស្ត្រនេះហើយ ដែលនៅឆ្នាំ១៩៩១ Manmohan Singhកាលណោះជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុ បានសម្រេចចិត្តផ្តើមអនុវត្តនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចថ្មីមួយ ដើម្បីផ្តល់សន្ទុះដល់សេដ្ឋកិច្ចជាតិនិងអូសទាញឥណ្ឌាចេញបណ្តើៗពីឥទ្ធិពលនៃទ្រឹស្តីសេដ្ឋកិច្ចហួសសម័យរបស់Nehru។ ជាក់ស្តែង រនាំងគយមួយចំនួនត្រូវបានរំលំម្តងមួយៗ រីឯនយោបាយការពារផលិតផលឥណ្ឌាត្រូវបានបោះបង់ចោលបណ្តើរៗ ក្នុងគោលដៅបើកចំហទីផ្សារនៃប្រទេសនិងក្នុងគោលដៅទទួលវិនិយោគទុនបរទេស។
ប៉ុន្តែ ឥណ្ឌាត្រូវរង់ចាំរហូតដល់ដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ២០០០ ទើបទទួលបានលទ្ធផលជាក់ស្តែងពីកំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ចដ៏យឺតយ៉ាវនេះ។ ជាក់ស្តែង កំណើនសេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសដែលមានប្រមាណតែ៥ឬ៦%ប៉ុណ្ណោះពេញមួយទសវត្សរ៍ទី៩០ លោតឡើងខ្ពស់រហូតដល់ទៅ៨ឬជិត១០%ពីឆ្នាំ២០០២ដល់ឆ្នាំ២០០៨ ឆ្នាំដែលវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកបានផ្ទុះឡើង។
ទន្ទឹមគ្នានឹងសេរីកម្មសេដ្ឋកិច្ចដែលត្រូវបានផ្តើមអនុវត្តនៅឆ្នាំ១៩៩១ ឥណ្ឌាក៏បានផ្លាស់ប្តូរដែរ យុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយនិងភូមិសាស្ត្រនយោបាយចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩៨ទៅ។ នៅឆ្នាំ១៩៩៨នោះ ក្រោមការដឹកនាំរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីAtal Beari Vapayee ឥណ្ឌាបានបោះបង់ចោលឬគ្មានជំរើសអ្វីផ្សេងក្រៅពីបោះបង់ចោលមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃឧត្តមគតិរបស់Nehru។ អស់មានទៀតហើយតម្លៃសកលនិយម មនុស្សនិយម និងគោលការណ៍អហិង្សានៅក្នុងនយោបាយទូតរបស់ឥណ្ឌា។ ឃើញមានតែមនោសញ្ចេតនាជាតិនិយម ជួនកាលកាច និងជួនកាលទៀតចង្អៀតចង្អល់។ ជាក់ស្តែងនៅឆ្នាំ១៩៩៨ដដែលនោះរដ្ឋាភិបាលរបស់Vapayee បានធ្វើការសាកល្បងអាវុធនុយក្លេអ៊ែរយ៉ាងចំហចំនួន៥ដង ខុសផ្ទុយពីការបំផ្ទុះសាកល្បងគ្រាប់បែកបរមាណូដោយបិទបាំងនិងលាក់លាមទាំង ស្រុងនៅឆ្នាំ១៩៧។
តាមរយៈទង្វើនិងជំហរម៉ឺងម៉ាត់បែបនេះនៅលើវិស័យនុយក្លេអ៊ែរយោធា ឥណ្ឌាចង់បង្ហាញសាច់ដុំដាក់ចិននិងប៉ាគីស្ថាន ដូចដែលVapayeeបានសរសេរលាតត្រដាងនៅក្នុងលិខិតមួយផ្ញើជូនBill Clinton ប្រធានាធិបតីអាមេរិកសម័យនោះថា៖ «ប្រទេសជិតខាងដ៏ធំរបស់យើងជាមហាអំណាចនុយក្លេអ៊ែរ ជាប្រទេសមួយដែលបានឈ្លានពានយើងនៅឆ្នាំ១៩៦។ មិនតែប៉ុណ្ណោះប្រទេសជិតខាងដ៏ធំមួយនេះក៏ថែមទាំងបានជួយប្រទេសជិតខាងមួយទៀតរបស់យើងឱ្យមានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរដែរ» ច្បាស់ណាស់ថា តាមរយៈពាក្យពីរឃ្លានេះ នាយករដ្ឋមន្ត្រីឥណ្ឌាVapayee ចង់និយាយសំដៅចិននិងប៉ាគីស្ថានដែលមួយជាសត្រូវសក្កានុពលនិងមួយទៀតជាសត្រូវសួពូជ៕
ទ្រឹស្តីរបស់Nehru ដែលបានគ្របដណ្តប់ទៅលើស្មារតីរបស់អ្នកនយោបាយឥណ្ឌាជាបន្តបន្ទាប់សឹងថារហូតដល់ដើមទសវត្សរ៍ទី៩០ មានចំណុចខ្លាំងនិងចំណុចខ្សោយរបស់វា នៅលើការអនុវត្តន៍ជាក់ស្តែង។ ចំណុចខ្លាំង គឺលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដែលបានចាក់ឫសយ៉ាងជ្រៅទៅក្នុងសង្គមឥណ្ឌាតាំងពីពេលនោះមក និងដែលបានធ្វើឱ្យឥណ្ឌាស្គាល់ស្ថិរភាពនយោបាយល្អប្រសើរ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងបណ្តាប្រទេសជិតខាង។
ចំណុចខ្លាំងមួយទៀត គឺការរីកលូតលាស់យ៉ាងលឿនរហ័សផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនិងបច្ចេកវិជ្ជា។ ចូរកុំភ្លេចថា វិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិជ្ជារបស់ឥណ្ឌាចំនួនប្រាំដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយរដ្ឋាភិបាលNehru ក្នុងចន្លោះឆ្នាំ១៩៥១-១៩៦៣ សព្វថ្ងៃ មានឈ្មោះល្បីល្បាញពេញពិភពលោក។
រីឯចំណុចខ្សោយនៃទ្រឹស្តីរបស់Nehruវិញគឺសេដ្ឋកិច្ច សេដ្ឋកិច្ចដែលរដ្ឋបានការពារខ្លាំងជ្រុលហួសហេតុពេក រហូតដល់បានបណ្តាលឱ្យប្រទេសឥណ្ឌាដើរអូសជើងជាច្រើនទសវត្សរ៍និងស្គាល់ភាពយឺតយ៉ាវនៅលើវិស័យអភិវឌ្ឍន៍ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងបណ្តាប្រទេសខ្លាសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីនិងប្រទេសចិន។
ចំណុចខ្សោយមួយទៀតនៃទ្រឹស្តីរបស់Nehru គឺការទូត។ នយោបាយមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធរបស់ឥណ្ឌាបានរលាយសាបសូន្យនៅទីបំផុត ដ្បិតឥណ្ឌាបានជ្រើសរើសយក សូវៀតមកធ្វើជាសម្ព័ន្ធមិត្ត រហូតដល់សង្គ្រាមត្រជាក់បានចប់នៅឆ្នាំ១៩៩។
គេត្រូវរង់ចាំរហូតដល់ដើមទសវត្សរ៍ទី៩០ ទើបឃើញថ្នាក់ដឹកនាំឥណ្ឌាផ្តើមធ្វើកំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ច និងផ្លាស់ប្តូរយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយនិងភូមិសាស្ត្រនយោបាយ។
អ៊ីចឹងហើយ បានជាក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍ចាត់ទុកទសវត្សរ៍ទី៩០ថាជាសម័យ«មហាអន្តរកាល»នៃប្រទេសឥណ្ឌា។
គឺនៅក្នុងក្របខណ្ឌនៃការផ្លាស់ប្តូរយុទ្ធសាស្ត្រនេះហើយ ដែលនៅឆ្នាំ១៩៩១ Manmohan Singhកាលណោះជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុ បានសម្រេចចិត្តផ្តើមអនុវត្តនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចថ្មីមួយ ដើម្បីផ្តល់សន្ទុះដល់សេដ្ឋកិច្ចជាតិនិងអូសទាញឥណ្ឌាចេញបណ្តើៗពីឥទ្ធិពលនៃទ្រឹស្តីសេដ្ឋកិច្ចហួសសម័យរបស់Nehru។ ជាក់ស្តែង រនាំងគយមួយចំនួនត្រូវបានរំលំម្តងមួយៗ រីឯនយោបាយការពារផលិតផលឥណ្ឌាត្រូវបានបោះបង់ចោលបណ្តើរៗ ក្នុងគោលដៅបើកចំហទីផ្សារនៃប្រទេសនិងក្នុងគោលដៅទទួលវិនិយោគទុនបរទេស។
ប៉ុន្តែ ឥណ្ឌាត្រូវរង់ចាំរហូតដល់ដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ២០០០ ទើបទទួលបានលទ្ធផលជាក់ស្តែងពីកំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ចដ៏យឺតយ៉ាវនេះ។ ជាក់ស្តែង កំណើនសេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសដែលមានប្រមាណតែ៥ឬ៦%ប៉ុណ្ណោះពេញមួយទសវត្សរ៍ទី៩០ លោតឡើងខ្ពស់រហូតដល់ទៅ៨ឬជិត១០%ពីឆ្នាំ២០០២ដល់ឆ្នាំ២០០៨ ឆ្នាំដែលវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកបានផ្ទុះឡើង។
ទន្ទឹមគ្នានឹងសេរីកម្មសេដ្ឋកិច្ចដែលត្រូវបានផ្តើមអនុវត្តនៅឆ្នាំ១៩៩១ ឥណ្ឌាក៏បានផ្លាស់ប្តូរដែរ យុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយនិងភូមិសាស្ត្រនយោបាយចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩៨ទៅ។ នៅឆ្នាំ១៩៩៨នោះ ក្រោមការដឹកនាំរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីAtal Beari Vapayee ឥណ្ឌាបានបោះបង់ចោលឬគ្មានជំរើសអ្វីផ្សេងក្រៅពីបោះបង់ចោលមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃឧត្តមគតិរបស់Nehru។ អស់មានទៀតហើយតម្លៃសកលនិយម មនុស្សនិយម និងគោលការណ៍អហិង្សានៅក្នុងនយោបាយទូតរបស់ឥណ្ឌា។ ឃើញមានតែមនោសញ្ចេតនាជាតិនិយម ជួនកាលកាច និងជួនកាលទៀតចង្អៀតចង្អល់។ ជាក់ស្តែងនៅឆ្នាំ១៩៩៨ដដែលនោះរដ្ឋាភិបាលរបស់Vapayee បានធ្វើការសាកល្បងអាវុធនុយក្លេអ៊ែរយ៉ាងចំហចំនួន៥ដង ខុសផ្ទុយពីការបំផ្ទុះសាកល្បងគ្រាប់បែកបរមាណូដោយបិទបាំងនិងលាក់លាមទាំង ស្រុងនៅឆ្នាំ១៩៧។
តាមរយៈទង្វើនិងជំហរម៉ឺងម៉ាត់បែបនេះនៅលើវិស័យនុយក្លេអ៊ែរយោធា ឥណ្ឌាចង់បង្ហាញសាច់ដុំដាក់ចិននិងប៉ាគីស្ថាន ដូចដែលVapayeeបានសរសេរលាតត្រដាងនៅក្នុងលិខិតមួយផ្ញើជូនBill Clinton ប្រធានាធិបតីអាមេរិកសម័យនោះថា៖ «ប្រទេសជិតខាងដ៏ធំរបស់យើងជាមហាអំណាចនុយក្លេអ៊ែរ ជាប្រទេសមួយដែលបានឈ្លានពានយើងនៅឆ្នាំ១៩៦។ មិនតែប៉ុណ្ណោះប្រទេសជិតខាងដ៏ធំមួយនេះក៏ថែមទាំងបានជួយប្រទេសជិតខាងមួយទៀតរបស់យើងឱ្យមានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរដែរ» ច្បាស់ណាស់ថា តាមរយៈពាក្យពីរឃ្លានេះ នាយករដ្ឋមន្ត្រីឥណ្ឌាVapayee ចង់និយាយសំដៅចិននិងប៉ាគីស្ថានដែលមួយជាសត្រូវសក្កានុពលនិងមួយទៀតជាសត្រូវសួពូជ៕
No comments:
Post a Comment